Koniec batalii o browar ‼️- tak triumfalnie i z radością ogłosił ten fakt, na swoim profilu na Facebooku, Burmistrz Gminy Ziębice.

Mariusz Szpilarewicz napisał:

– To ważna wiadomość dla zainteresowanych losem ziębickiego browaru. Decyzją sądu budynki po browarze zostały przysądzone na rzecz Gminy Ziębice. To dla mnie osobiście ważne rozstrzygnięcie, bo od momentu, gdy zostałem burmistrzem, chciałem ten temat doprowadzić do końca. Przypomnę, że obiekty po zlikwidowanym browarze należały do spółki Ratuszowe Piwnice, podmiotu, który istniał tylko na papierze. Pewnie dla zamydlenia oczu po wyprowadzeniu majątku i zamknięciu zakładu z tak dużą tradycją. Co jakiś czas w sądowym rejestrze zmieniały się osoby zarządzające (często dobiegające stu lat życia), zmieniały się adresy, a nawet nazwy spółki.

– Na samym początku zwróciłem się do wojewody, działającego w imieniu Skarbu Państwa, o przekazanie gminie działki będącej w użytkowaniu wieczystym, na której stały budynki ziębickiego browaru. Wojewoda zdecydował w 2021 roku, że przekaże nam działkę pod warunkiem przeznaczenia pod cel publiczny. Gdy działka stała się własnością gminy, dostaliśmy zielone światło do dalszych działań. W sądzie zaczęliśmy walkę o wygaszenie użytkowania wieczystego, a jednocześnie o egzekucję spółki z nieruchomości. Trwało to trochę, ale finał jest pozytywny. Najpierw pozbyliśmy się użytkowania wieczystego, a ostatecznie sąd przysądził budynki (za długi spółki) tylko i wyłącznie gminie – dodał burmistrz .

Co zrobimy teraz?

– Już zleciliśmy opinię budowlaną, aby można było rozmawiać z konserwatorem zabytków na temat tego, jak zająć się odbudową budynków. W jakim stopniu będziemy mogli zaingerować w kształt kompleksu, czy będzie zgoda urzędów na rozbiórkę całości i odbudowę w tym kształcie jaki znamy, czy będzie zgoda na rozbiórkę najbardziej zdegradowanych fragmentów, a może będzie trzeba poszukać innego rozwiązania. W budżecie gminy Ziębice – i oto będę wnioskował do Rady Miejskiej – chciałbym umieścić kwotę na dokumentację projektową. Dziękuję wszystkim za wszystkie sugestie, co w tym nowym obiekcie mogłoby się znaleźć. Na pewno wszystkie te sugestie będą brane pod uwagę, jednak z uwzględnieniem decyzji wojewody o przeznaczeniu terenu.

– Chcemy też zabezpieczyć bardziej obiekty przed dostępem dla osób postronnych, aby ograniczyć zagrożenie pożarowe i gromadzenie odpadów. Teraz jako właściciel gmina może przeznaczyć na to odpowiednie środki.

– Cały czas jest wiele pytań – zastanawia się Mariusz Szpilarewicz w swoim poście na profilu społecznościowym

– Kto miał w tym interes, aby uciekać przed odpowiedzialnością właścicielską za stan budynków? Kto stał za spółką, która doprowadziła do upadku kilka takich browarów w Polsce? Wśród członków władz spółki przewijało się m.in. nazwisko znanego kierowcy rajdowego. To są pytania, na które kiedyś może poznamy odpowiedzi. Jedno jest pewne, że gdyby nie działania gminy prowadzone w latach 2019-2024, to do 5 grudnia 2089 roku Ratuszowe Piwnice byłyby użytkownikiem wieczystym i właścicielem budynków po browarze w Ziębicach.

zródło: Mariusz Szpilarewicz/ Facebook

Browar w Ziębicach ma bogatą historię sięgającą początków XIX wieku. Poniżej przedstawiam szczegółowy zarys jego dziejów na podstawie dostępnych informacji:

Początki i rozwój (XIX wiek)
– 1823–1824. Browar miejski w Ziębicach został założony jako jeden z ośrodków piwowarstwa w regionie, który od średniowiecza słynął z tradycji warzenia piwa i uprawy chmielu.
– 1831.Powstały nowe zabudowania browaru, które zastąpiły wcześniejsze, starsze konstrukcje. W tym czasie browar był znany jako Stadtbrauerei (browar miejski).
– 1866. Dzierżawcą browaru był Robert Sterz, a w 1877 roku zakład przejął Ernst Kirchner, który zmodernizował produkcję, wprowadzając piwa dolnej fermentacji, w tym popularne piwo w stylu pilzneńskim. Kirchner zainstalował nowoczesną warzelnię o zasypie 15 cetnarów i wprowadził gotowanie piwa parą, co było wówczas nowatorskie.
– 1888. Wybudowano nowe budynki, w tym warzelnię, maszynownię, lodownię i słodownię, co pozwoliło na zwiększenie zdolności produkcyjnych.
– 1896–1897. Browar spotkał się z bojkotem lokalnego towarzystwa rolniczego w Niedzwiedniku, które zarzucało Kirchnerowi sprowadzanie zagranicznego jęczmienia. Po deklaracji, że używa wyłącznie lokalnych surowców, bojkot zniesiono.
– 1898. Na miejscu starego browaru wzniesiono nowy, przemysłowy zakład, którego elewacje zdobiły freski, prawdopodobnie autorstwa Alfreda Gottwalda, przedstawiające sceny związane z browarnictwem.

XX wiek – okres prosperity i zmian
– 1910–1945. Ernst Kirchner, a później jego spadkobiercy (Ernst Kirchner & Söhne), byli dzierżawcami, a następnie właścicielami browaru. W tym czasie browar osiągał zdolność produkcyjną do 22 000 hektolitrów piwa rocznie i 1200 kwintali słodu.
– Lata 20. XX wieku. Przed II wojną światową browar należał do Augusta Ulbricha. W tym okresie zakład przekształcono w rozlewnię napojów i wód stołowych.
– 1945.Po zakończeniu II wojny światowej browar, który nie został zniszczony, został przejęty przez państwo polskie na mocy rozporządzenia Ministra Handlu i Przemysłu z 1949 roku. Produkcja została wznowiona niemal natychmiast, a browar produkował głównie jasne piwo beczkowe o ekstrakcie 12%.
– Lat 60.–70.Browar był częścią Kłodzkich Zakładów Piwowarsko-Słodowniczych, a od 1975 roku podlegał Wrocławskim Zakładom Piwowarskim. W Ziębicach produkowano piwa jasne, ciemne i porter, zatrudniając około 100 osób. Etykiety do piw projektował miejscowy nauczyciel plastyki, Tadeusz Dziarski.
– Lata 90. Po transformacji ustrojowej browar należał do Wrocławskich Zakładów Piwowarskich, a następnie do spółki Browary Dolnośląskie Piast. Produkcja piwa została zakończona w 1996 roku, a formalna likwidacja zakładu nastąpiła w 1997 roku. W tym samym czasie zamknięto inne dolnośląskie browary, m.in. w Sobótce, Radkowie i Boguszowie-Gorcach.

Upadek i dewastacja (po 1997 roku)
– Browar został sprywatyzowany, ale nowy właściciel nie inwestował w obiekt, co doprowadziło do jego stopniowej dewastacji. Zniknęły miedziane kotły, zbiorniki i instalacje elektryczne, a budynek był wielokrotnie grabiony przez zbieraczy złomu.
– Obiekt wielokrotnie płonął (m.in. w wyniku nieostrożnego używania palników przez osoby wycinające metal), a spróchniałe podłogi i brak dachu w części budynku sprawiły, że stał się niebezpieczny. W 2008 roku nadzór budowlany nakazał rozbiórkę przechylającego się komina, którą sfinansowała gmina.
– Gmina Ziębice zabezpieczyła teren, instalując siatki i zamurowując okna oraz drzwi, ale brak działań ze strony właściciela (który nie płacił podatków i był poszukiwany przez komornika oraz prokuraturę) uniemożliwił ratowanie zabytku.
– Browar jest w stanie ruiny, z dziurawym dachem, zdewastowanym wnętrzem i porastającą roślinnością strukturą. Pomimo centralnego położenia (u zbiegu ulic Browarnej i Bohaterów Getta, blisko rynku), nie podjęto skutecznych działań na rzecz jego renowacji. Obiekt jest symbolem upadku przemysłowego Ziębic, podobnie jak inne nieczynne zakłady w mieście (np. cukrownia).

Potencjał i znaczenie
Browar w Ziębicach, dzięki swojej lokalizacji i historycznej wartości, ma potencjał do rewitalizacji, podobnie jak inne zabytkowe browary w Polsce (np. w Cieszynie czy Żywcu). Freski na elewacjach i XIX-wieczna architektura przemysłowa czynią go cennym obiektem dziedzictwa kulturowego. Mieszkańcy i lokalni historycy wyrażają żal z powodu jego stanu, wskazując na brak inwestycji i odpowiedzialności właścicieli oraz władz za ochronę zabytku.

Podsumowanie
Browar w Ziębicach był przez ponad półtora wieku ważnym elementem lokalnej gospodarki i kultury, przyczyniając się do rozwoju miasta jako ośrodka przemysłowego. Niestety, po zamknięciu w 1997 roku popadł w ruinę z powodu zaniedbań i braku skutecznych działań konserwatorskich. Jego historia odzwierciedla szersze problemy transformacji gospodarczej na Dolnym Śląsku, gdzie wiele zakładów przemysłowych upadło w latach 90. XX wieku.
Zródło: browar-biz, ekspres-miejski.pl, Wikipedia, Grok.

Radio Gromnik to niezależne radio internetowe, które z powodzeniem działa w powiecie strzelińskim i ząbkowickim.
Naszą misją jest dostarczanie słuchaczom najświeższych informacji oraz ciekawych audycji, które przybliżają życie lokalnej społeczności. Współpracujemy z wieloma artystami, pasjonatami i osobami, które mają ciekawe historie do opowiedzenia. Dzięki temu nasza oferta jest różnorodna i interesująca dla każdego. Pobierz darmową aplikację Patronite Audio lub Radio Expert na Google Play i App Store. Jesteśmy dostępni na stronie Radio Garden. Radio Garden to internetowa aplikacja, która pozwoli wam sprawdzić czego słucha się na świecie. Dzięki niej możecie posłuchać lokalnych rozgłośni z przeróżnych stron świata – do wyboru do koloru. Wkrótce będziemy obecni na portalu https://onlineradio.pl
◦