Ustawa o zakazie trzymania psów na łańcuchu

W Polsce trwają prace legislacyjne nad nowelizacją ustawy o ochronie zwierząt, która wprowadza zakaz stałego trzymania psów na uwięzi (w tym na łańcuchu). Projekt, przygotowany przez posłów Koalicji Obywatelskiej (głównie posłankę Katarzynę Piekarską), ma na celu poprawę dobrostanu zwierząt, eliminując praktyki uznawane za niehumanitarne, takie jak wrastanie łańcuchów w szyję psa, przymarzanie ich do ciała zimą czy ograniczenie ruchu. Projekt zyskał szerokie poparcie społeczne – według badań, aż 74% Polaków popiera ten zakaz.

Aktualny stan prac (stan na 26 września 2025 r.)
– Uchwalenie w Sejmie: 26 września 2025 r. Sejm przyjął nowelizację w trzecim czytaniu. Za głosowało 280 posłów, przeciw 105, a 30 wstrzymało się od głosu. Projekt trafił teraz do Senatu, gdzie może być dalej procedowany.
– Wejście w życie: Przepisy mają wejść w życie sześć miesięcy po publikacji w Dzienniku Ustaw, co oznacza prawdopodobnie początek 2026 r. (niekiedy podawany jest rok 2025 jako data uchwalenia, ale faktyczne obowiązywanie to 2026).

Główne założenia ustawy
– Zakaz trzymania na uwięzi: Psy nie mogą być stale trzymane na łańcuchu lub innej uwięzi. Obecne przepisy (z 2012 r.) pozwalają na to maksymalnie 12 godzin na dobę i na uwięzi nie krótszej niż 3 metry, ale te regulacje są trudne do egzekwowania i uznawane za niewystarczające.
– Wyjątki od zakazu (doprecyzowane w poprawkach KO, aby uniknąć nadinterpretacji):
– Prowadzenie psa na smyczy podczas spaceru.
– Transport psa.
– Udział w wystawach, pokazach, konkursach, występach, treningach lub tresurze.
– Zabiegi lekarsko-weterynaryjne, profilaktyczne lub pielęgnacyjne.
– Krótkotrwałe uwiązanie w warunkach niepowodujących cierpienia (określonych przez właściciela).
– Wymagania dla kojców (zagród): Ustawa wprowadza minimalne standardy dla kojców, w których psy mogą być trzymane. Powierzchnia zależy od masy ciała psa:
– Do 10 kg: min. 10 m².
– 10–25 kg: min. 12 m².
– Powyżej 25 kg: min. 16–20 m² (w zależności od rasy i wielkości).
Kojce muszą być dostosowane do potrzeb psa, zapewniając schronienie przed warunkami atmosferycznymi i swobodę ruchu.
– Wyłączenia: Przepisy nie dotyczą schronisk ani psów służbowych (np. policyjnych).

Kary za naruszenie
Za trzymanie psa na uwięzi wbrew zakazowi grozi areszt do 3 lat lub grzywna do 1000 zł (zgodnie z art. 35 ustawy o ochronie zwierząt). W przypadkach kwalifikujących się jako znęcanie, kary mogą być surowsze, w tym konfiskata zwierzęcia.

Kontrowersje i debata
Projekt przeszedł burzliwą debatę w Sejmie i komisji. Zwolennicy (KO, Lewica, PSL) podkreślają humanitarny charakter zmian i porównują je do standardów w krajach UE (np. Niemcy, Holandia). Przeciwnicy (część PiS i Konfederacja) krytykują za „przeregulowanie”, potencjalne koszty dla właścicieli (budowa kojców) i trudności w kontroli (np. „czy policja będzie ważyć psy?”). Odrzucono poprawki zmniejszające minimalną powierzchnię kojców lub usuwające te regulacje.

Inne elementy nowelizacji
Ustawa jest częścią szerszego projektu „Stop łańcuchom, pseudohodowlom i bezdomności zwierząt” (popartego przez 500 tys. obywateli), który obejmuje też:
– Obowiązkowe chipowanie psów i kotów z Centralnym Rejestrem Zwierząt.
– Zakaz hodowli zwierząt futerkowych i sprzedaży zwierząt przez portale internetowe.
– Ograniczenia pseudohodowli (tylko dla członków stowarzyszeń, bez skazanych za znęcanie).

Jeśli ustawa zostanie podpisana przez prezydenta, będzie to znaczący krok w ochronie zwierząt w Polsce.