Podsumowanie konsultacji społecznych Programu redukcji ryzyka powodziowego dla Nysy Kłodzkiej w województwie dolnośląskim
Wody Polskie: „Zakończyliśmy cykl spotkań stacjonarnych w ramach konsultacji społecznych Programu redukcji ryzyka powodziowego dla Nysy Kłodzkiej. Racjonalne planowanie działań w skali zlewni powinno być prowadzone w duchu dialogu i współpracy między różnymi grup interesów, dlatego konsultacje miały miejsce w miejscowościach szczególnie dotkniętych przez ubiegłoroczną powódź – dla województwa opolskiego w Nysie, Głuchołazach i Lewinie Brzeskim oraz dla województwa dolnośląskiego w Kłodzku, Stroniu Śląskim i Lądku-Zdroju.”
Spotkanie w Kłodzku – 5 marca 2025
Pierwsze spotkanie na Dolnym Śląsku miało miejsce w siedzibie starostwa powiatowego w Kłodzku, a omówienie dokumentu połączono z sesją rady powiatu kłodzkiego. Na zgromadzeniu licznie pojawili się interesariusze, mieszkańcy, przedstawiciele władz samorządowych. Obecni byli również między innymi wiceprezes Wód Polskich – Mateusz Balcerowicz, profesor Janusz Zaleski oraz zastępca dyrektora ds. ochrony przed powodzią i suszą RZGW we Wrocławiu – Jacek Drabiński.
O tym, jak ryzyko powodziowe jest generowane, a w ostateczności co ono powoduje, decyduje cała zlewnia. Dlatego w Programie opisujemy kwestię zagospodarowania przestrzennego, także dla celów gromadzenia wody i jej spływu, a więc mówimy o różnych formach retencji – podkreślił Mateusz Balcerowicz.
Największą uwagę poświęcono komponentowi drugiemu i trzeciemu, które zostały dedykowane Ziemi Kłodzkiej powyżej wodowskazu Bardo, w tym poruszono kwestię wariantów rozwiązań retencyjnych w Kotlinie Kłodzkiej.
Główne strategiczne podejście jeżeli chodzi o prezentowany Program to propozycja działań redukujących ryzyko. Na ich realizację potrzeba lat. Natomiast dopełnieniem do nich będą zadania łatwiejsze do realizowania, takie jak budowa obwałowań, zabezpieczanie bulwarów – mówił Janusz Zaleski, autor Programu, dyrektor biura projektu ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu Odry i Wisły.
Spotkanie w Stroniu Śląskim – 11 marca 2025
W Centrum Edukacji, Turystyki i Kultury przy ulicy Kościuszki w Stroniu Śląskim odbyło się 5 z 6 spotkań informacyjnych, dotyczących Programu redukcji ryzyka powodziowego dla zlewni Nysy Kłodzkiej. Omówiono kluczowe inwestycje i zadania, mogące ochronić w przyszłości Stronie Śląskie oraz tereny nad potokiem Morawka i rzeką Białą Lądecką przed wielką wodą.
Koncepcję Programu przedstawili profesor Janusz Zaleski – Dyrektor Biura Koordynacji Projektu Ochrony Przeciwpowodziowej w Dorzeczu Odry i Wisły, Mateusz Balcerowicz – Wiceprezes Wód Polskich ds. Ochrony Przed Powodzią i Suszą oraz Zastępca Dyrektora ds. Ochrony Przed Powodzią i Suszą RZGW we Wrocławiu – Jacek Drabiński. Gospodarzem spotkania był Dariusz Chromiec – burmistrz Stronia Śląskiego oraz jego zastępca.
Celem spotkania jest poinformowanie mieszkańców i zgłoszenie uwag oraz obaw przez społeczeństwo do wstępnie rekomendowanych propozycji, które następnie będą poddane dyskusji aż do momentu uzyskania informacji, że wypracowana została zgoda większości. I nic, bez uprzedniej akceptacji osób lokalnie zamieszkujących dane tereny oraz bez ostatecznego wypracowania odpowiedniego konsensusu, dotyczącego odbudowy odporności na nadejście powodzi, nie zostanie zrealizowane w tych lokalizacjach – zaznaczył Mateusz Balcerowicz.
Spotkanie w Lądku-Zdroju – 12 marca 2025
W Inkubatorze Przedsiębiorczości przy ulicy Kolejowej w Lądku-Zdroju odbyło się ostatnie spotkanie w ramach konsultacji społecznych i informacyjnych, dotyczących Programu redukcji ryzyka powodziowego dla zlewni Nysy Kłodzkiej. Kluczową kwestią jest wzmocnienie ochrony przeciwpowodziowej infrastruktury zlokalizowanej nad rzeką Białą Lądecką przed takim kataklizmem, jaki dotknął miejscowość we wrześniu 2024 roku.
Założenia Programu ponownie zaprezentowali profesor Janusz Zaleski – dyrektor Biura Koordynacji Projektu Ochrony Przeciwpowodziowej w Dorzeczu Odry i Wisły, Mateusz Balcerowicz – wiceprezes Wód Polskich ds. ochrony przed powodzią i suszą oraz Jacek Drabiński – zastępca dyrektora ds. ochrony przed powodzią i suszą RZGW we Wrocławiu. Gospodarzem i prowadzącym spotkanie był Tomasz Nowicki – burmistrz Lądka-Zdroju.
Jesteśmy tutaj po to, aby wypracować porozumienie i konsensus z możliwie jak największą grupą społeczeństwa i uzyskać zgodę mieszkańców do podjęcia decyzji zmierzających do maksymalnego zredukowania ryzyka powodziowego dla Lądka-Zdroju i innych miejscowości Ziemi Kłodzkiej. Mamy szereg propozycji, z których po dogłębnej weryfikacji i analizie wybrane zostaną najbardziej optymalne warianty – zgodnie podkreślali Mateusz Balcerowicz i profesor Janusz Zaleski.
Historycznie, większość powodzi w zlewni Nysy Kłodzkiej wystąpiła w południowej i wschodniej części Ziemi Kłodzkiej, na skutek wezbrań Nysy Kłodzkiej i jej prawostronnych dopływów (Biała Lądecka, Wilczka). Rzadziej wezbrania występowały w zachodniej części Ziemi Kłodzkiej, przez którą przepływa Bystrzyca Dusznicka. Powódź z września 2024 r. była zjawiskiem szczególnie skoncentrowanym w zlewniach Białej Lądeckiej i Białej Głuchołaskiej. Fala powodziowa na Białej Lądeckiej w przekroju wodowskazowym Lądek-Zdrój posiadała objętość ok. 23 mln m³.
W związku z istniejącym zagrożeniem powodziowym w zlewni Nysy Kłodzkiej niezbędne jest wdrożenie kompleksowych rozwiązań, które uwzględnią aspekty techniczne, przyrodnicze, społeczne i ekonomiczne. Podczas tego spotkania szczególny nacisk położono na komponenty pierwszy i drugi Programu, czyli działania niestrukturalne w zlewni Nysy Kłodzkiej oraz redukcji ryzyka powodziowego w zlewni Białej Lądeckiej.
Program dla Nysy Kłodzkiej – konsultacje trwają do 31 marca 2025 r.
Seria spotkań stacjonarnych zakończyła się, ale wciąż można składać uwagi oraz wnioski do Programu redukcji ryzyka powodziowego w zlewni Nysy Kłodzkiej poprzez załączony formularz. Prosimy o odnoszenie się do konkretnych propozycji. Formularz należy wypełnić do 31 marca 2025 roku.
Formularz uwag i wniosków – Program dla Nysy Kłodzkiej
Ostateczny koszt i zakres inwestycyjny programu będą znane po zakończeniu procesu konsultacji społecznych i wyborze optymalnych rozwiązań.
Program redukcji ryzyka powodziowego w zlewni Nysy Kłodzkiej to zestaw kompleksowych działań dla zwiększenia bezpieczeństwa mieszkańców regionu, w tym powiatów kłodzkiego, ząbkowickiego i nyskiego. Został opracowany przez Wody Polskie przez zespół profesora Janusza Zaleskiego pod nadzorem Mateusza Balcerowicza, wiceprezesa Wód Polskich i zaakceptowany przez Zespół ekspertów ds. odporności po powodzi, powołany przy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów przez ministra Marcina Kierwińskiego, pod kierownictwem prof. Pawła Rowińskiego, szefa Komitetu Nauk o Wodzie i Gospodarki Wodnej Polskiej Akademii Nauk.
Program redukcji ryzyka powodziowego – synteza
Program składa się z pięciu komponentów, tj. działań infrastrukturalnych w zlewni Nysy Kłodzkiej, redukcji ryzyka powodziowego w zlewni Białej Lądeckiej i szerzej w zlewni Nysy Kłodzkiej, rozbudowy kaskady zbiorników na Nysie Kłodzkiej, a także redukcji ryzyka powodziowego poniżej miejscowości Bardo. Realizacja działań przewidziana jest na lata 2027-2034.
zródło:
Powódź we wrześniu 2024 roku na Dolnym Śląsku była jednym z najpoważniejszych kataklizmów w regionie od czasu powodzi tysiąclecia w 1997 roku. Wywołana intensywnymi opadami deszczu związanymi z niżem genueńskim, doprowadziła do ogromnych strat materialnych, ludzkich tragedii oraz długotrwałych konsekwencji dla mieszkańców i infrastruktury. Oto szczegółowy opis skutków tego wydarzenia:
### 1. Straty materialne
– **Skala zniszczeń**: Według wstępnych szacunków Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu, straty na Dolnym Śląsku wyniosły co najmniej 5 miliardów złotych (stan na październik 2024). Uszkodzonych zostało ponad 5,2 tysiąca budynków mieszkalnych, a także setki kilometrów dróg (gminnych, powiatowych, wojewódzkich i krajowych) oraz ponad 100 mostów.
– **Infrastruktura publiczna**: Powódź dotknęła 151 szkół, 39 przedszkoli, 12 żłobków, 31 ośrodków zdrowia, 31 posterunków policji, 88 budynków OSP oraz 95 obiektów kultury (muzea, domy kultury, biblioteki). Uszkodzono także blisko 200 km kanalizacji, 150 km wodociągów i około 80 oczyszczalni ścieków.
– **Zabytki**: Narodowy Instytut Dziedzictwa potwierdził uszkodzenie co najmniej 40 zabytkowych obiektów, co wywołało obawy o ich dalszy stan i konieczność pilnych działań konserwatorskich.
### 2. Skutki ludzkie
– **Ofiary śmiertelne**: Powódź pochłonęła co najmniej 7 ofiar śmiertelnych w Polsce, z czego większość na Dolnym Śląsku (np. w Lądku-Zdroju, Stroniu Śląskim, Krosnowicach). Nieoficjalnie mówiło się o większej liczbie zaginionych, których los pozostawał nieznany po opadnięciu wód.
– **Ewakuacje**: Ewakuowano ponad 3,1 tysiąca osób, z czego niektóre, jak w Stroniu Śląskim, wymagały podwójnych ewakuacji – najpierw na wyższe tereny, a potem dalej, m.in. za pomocą helikopterów (25 osób). Miesiąc po powodzi (październik 2024) ponad 890 osób nadal nie mogło wrócić do swoich domów.
– **Tragedie osobiste**: Mieszkańcy stracili dorobek życia – domy, meble, sprzęt AGD, a w wielu przypadkach także źródła utrzymania, np. sklepy czy gospodarstwa rolne.
### 3. Skutki dla rolnictwa i gospodarki
– **Rolnictwo**: Powódź zdewastowała pola uprawne, powodując straty w plonach i infrastrukturze rolniczej. Rolnicy zgłaszali zniszczenia budynków gospodarczych, sprzętu i zapasów. Organizowano wsparcie i szacowanie strat, ale proces ten był utrudniony przez skalę zniszczeń.
– **Turystyka**: Regiony takie jak Ziemia Kłodzka, znane z uzdrowisk i atrakcji turystycznych, doświadczyły kryzysu w branży turystycznej. Zalane miejscowości (np. Lądek-Zdrój, Stronie Śląskie) straciły atrakcyjność, a zniszczona infrastruktura drogowa i kolejowa utrudniła dojazd.
### 4. Środowisko naturalne
– **Ekologia**: Powódź wpłynęła negatywnie na lokalne ekosystemy – fauna i flora ucierpiały wskutek zalania terenów naturalnych. Zanieczyszczenia z zalanych oczyszczalni ścieków i zakładów przemysłowych dodatkowo pogorszyły stan wód.
– **Tereny zalewowe**: Zniszczenie zbiorników retencyjnych (np. w Stroniu Śląskim) oraz przelewanie się wody przez inne zapory uwidoczniło braki w infrastrukturze przeciwpowodziowej.
### 5. Najbardziej dotknięte obszary
– **Ziemia Kłodzka**: Gminy takie jak Lądek-Zdrój, Stronie Śląskie, Bystrzyca Kłodzka i Kłodzko poniosły największe straty. W Stroniu Śląskim tama na rzece Morawce została przerwana, co doprowadziło do zalania miasta. W Kłodzku fala powodziowa zniszczyła domy i infrastrukturę.
– **Dolina rzeki Bóbr**: Miejscowości jak Jelenia Góra, Wleń czy Lwówek Śląski zmagały się z rozległymi rozlewiskami.
– **Wrocław**: Fala kulminacyjna na Odrze dotarła do miasta około 20 września, ale dzięki modernizacjom (np. Zbiornik Racibórz) uniknięto katastrofy na skalę 1997 roku. Niemniej zoo i niektóre tereny nadrzeczne wymagały zabezpieczeń.
### 6. Reakcje i pomoc
– **Rząd i samorządy**: Wprowadzono stan klęski żywiołowej, a premier Donald Tusk zapowiedział starania o środki z UE na odbudowę. Do października przeznaczono ponad 2 miliardy złotych na usuwanie skutków, w tym pomoc finansową dla 1 867 rodzin na Dolnym Śląsku (choć nie wszyscy byli zadowoleni z kwot i procedur).
– **Społeczeństwo**: Inicjatywy prywatne, jak budowa osiedla w Stroniu Śląskim przez Rafała Brzoskę i polski biznes (123 mln zł), pokazały solidarność. Organizowano zbiórki i akcje pomocowe.
– **Krytyka**: Wskazywano na niedociągnięcia w zarządzaniu kryzysowym – brak zrzutów wody ze zbiorników, opóźnione alarmy i niewystarczającą komunikację między instytucjami.
### 7. Długoterminowe konsekwencje
– **Zmiany klimatyczne**: Eksperci podkreślają, że powodzie, wcześniej uznawane za rzadkie, mogą stać się częstsze z powodu zmian klimatycznych, co wymaga nowych strategii prewencji.
– **Programy naprawcze**: W lutym 2025 roku przedstawiono program redukcji ryzyka powodziowego w zlewni Nysy Kłodzkiej, proponujący m.in. budowę suchych zbiorników i odtwarzanie naturalnej retencji.
Powódź z września 2024 roku na Dolnym Śląsku była tragicznym przypomnieniem o sile natury i potrzebie lepszego przygotowania na przyszłe kataklizmy. Choć skala zniszczeń była ogromna, reakcja społeczna i plany odbudowy dają nadzieję na stopniowe przywrócenie normalności w regionie.
Radio Gromnik to niezależne radio internetowe, które z powodzeniem działa w powiecie strzelińskim i ząbkowickim.
Naszą misją jest dostarczanie słuchaczom najświeższych informacji oraz ciekawych audycji, które przybliżają życie lokalnej społeczności. Współpracujemy z wieloma artystami, pasjonatami i osobami, które mają ciekawe historie do opowiedzenia. Dzięki temu nasza oferta jest różnorodna i interesująca dla każdego. Pobierz darmową aplikację Patronite Audio lub Radio Expert na Google Play i App Store. Jesteśmy dostępni na stronie Radio Garden. Radio Garden to internetowa aplikacja, która pozwoli wam sprawdzić czego słucha się na świecie. Dzięki niej możecie posłuchać lokalnych rozgłośni z przeróżnych stron świata – do wyboru do koloru.
◦
