Operacja Feniks dobiegła końca!

Przez ostatnie 8 miesięcy żołnierze Sił Zbrojnych RP prowadzili operację FENIKS – największą operację wojskową niwelującą skutki powodzi w Polsce. 30 kwietnia 2025 r. w Stroniu Śląskim odbyła się konferencja prasowa podsumowująca działania Wojska Polskiego na terenach dotkniętych żywiołem.

Operacja FENIKS, rozpoczęta 23 września 2024 r., była realizowana w ramach trzeciej misji Sił Zbrojnych RP – wsparcia bezpieczeństwa wewnętrznego oraz pomocy ludności cywilnej. Jej powodzenie było możliwe dzięki ścisłej współpracy wojska z administracją rządową i lokalną. Działania skoncentrowano na trzech kluczowych obszarach: odbudowie infrastruktury, ograniczeniu ryzyka przyszłych powodzi oraz wsparciu mieszkańców.

Jednym z najbardziej poszkodowanych miejsc było Stronie Śląskie, gdzie przerwanie tamy na rzece Morawka doprowadziło do zalania 80% miasta. Właśnie tam, przy tymczasowym moście zbudowanym przez wojska inżynieryjne, odbyła się konferencja z udziałem przedstawicieli wojska, instytucji rządowych i samorządu.

Podczas briefingu prasowego przedstawiono rezultaty wielomiesięcznych działań prowadzonych przez Siły Zbrojne RP we współpracy z innymi służbami, instytucjami państwowymi i samorządowymi w ramach trwającej od września 2024 roku operacji FENIKS.

RARS reprezentował Dyrektor Biura Logistyki Rafał Smuszkiewicz, który przedstawił jak ważną rolę odegrała Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych podczas ubiegłorocznej powodzi, przekazując agregaty prądotwórcze, zapory przeciwpowodziowe, czy osuszacze. Dyrektor podziękował Wszystkim pracownikom RARS za pracę i zaangażowanie, a przede wszystkim pracownikom Składnicy w Lisowicach za prowadzenie głównego HUBU Logistycznego z pomocą.

Operacja Feniks, największa operacja wojskowa w Polsce mająca na celu niwelowanie skutków powodzi z września 2024 roku, oficjalnie zakończyła się 30 kwietnia 2025 roku. Na ziemi kłodzkiej, będącej jednym z najbardziej dotkniętych powodzią obszarów, wojsko przez osiem miesięcy wspierało odbudowę infrastruktury, takiej jak drogi, mosty, linie kolejowe i energetyczne, wzmacniało systemy przeciwpowodziowe oraz udzielało pomocy mieszkańcom. W ramach operacji zaangażowano tysiące żołnierzy, w tym Wojska Obrony Terytorialnej, wojska inżynieryjne i logistyczne, którzy m.in. oczyszczali drogi, udrażniali koryta rzek, budowali tymczasowe przeprawy i nieśli pomoc medyczną oraz zaopatrzeniową.

Zakończenie operacji podsumowano podczas konferencji prasowej w Stroniu Śląskim 30 kwietnia 2025 roku.

źródło: RARS/X

Powódź na Ziemi Kłodzkiej we wrześniu 2024 roku, spowodowana przez niż genueński „Boris”, przyniosła katastrofalne skutki społeczne, gospodarcze i infrastrukturalne. Była to jedna z najdotkliwszych powodzi w regionie od tzw. powodzi tysiąclecia w 1997 roku, a w niektórych miejscach, jak Kłodzko, stan wody przekroczył rekordowe wartości sprzed 27 lat. Poniżej przedstawiam szczegółowy opis skutków na podstawie dostępnych informacji:

1. Straty materialne i infrastrukturalne
– Kłodzko: Straty w mieniu komunalnym oszacowano na ponad 150 mln zł, a ostateczne koszty mogą sięgnąć 200 mln zł. Uszkodzono 147 budynków mieszkalnych, w tym 79 domów jednorodzinnych, oraz około 1200 innych obiektów (garaże, magazyny). Zniszczone zostały trzy mosty na Nysie Kłodzkiej (most na ul. Matejki, most żelazny, kładka na ul. Malczewskiego), których koszty napraw nie zostały jeszcze w pełni oszacowane.
– Zabytki: W Lądku-Zdroju poważnie uszkodzony został gotycki Most św. Jana, który stracił figurę św. Jana Nepomucena, choć sama konstrukcja przetrwała. W innych miejscowościach zniszczono m.in. średniowieczne mosty i klasztor franciszkański. Ministerstwo Kultury zabezpieczyło 100 mln zł na odbudowę zabytków.
– Drogi i mosty: W powiecie kłodzkim uszkodzono kilkanaście dróg krajowych i lokalnych. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad otrzymała 5 mln zł na 39 zadań naprawczych, m.in. na DK35 (Mieroszów–Kowalowa) i DK3 (Piechowice). Rząd przeznaczył 7 mln zł na odbudowę dróg i mostów w Kłodzku, Międzylesiu, Nowej Rudzie i Radkowie.
– Infrastruktura wodno-kanalizacyjna: W Stroniu Śląskim uszkodzono 80% infrastruktury Zakładu Wodociągów i Kanalizacji. Zamknięto oczyszczalnię ścieków w Bystrzycy Kłodzkiej. W Kłodzku woda pitna została skażona, co uniemożliwiło jej spożywanie.
– Infrastruktura kolejowa: Koszty odbudowy linii kolejowych na Dolnym Śląsku oszacowano na 100 mln zł.
– Sektor turystyczny: Powódź dotknęła hotele, pensjonaty i restauracje, szczególnie we wschodniej części Kotliny Kłodzkiej (Lądek-Zdrój, Stronie Śląskie). Przedsiębiorcy z mniej poszkodowanych miejscowości (Polanica-Zdrój, Kudowa-Zdrój) apelowali o nieodwoływanie rezerwacji, by wspierać lokalną gospodarkę.

2. Straty gospodarcze
– Przedsiębiorcy: W Kłodzku powódź dotknęła 275 firm, głównie przy ulicach Daszyńskiego, Malczewskiego czy Zawiszy Czarnego. Straty przedsiębiorców oszacowano na ponad 112 mln zł.
– Rolnictwo: Uszkodzono uprawy, hodowle pszczół i ryb. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przekazała ponad 50 mln zł na pomoc rolnikom.
– Turystyka: Spadek liczby turystów zagroził miejscom pracy w branży turystycznej, która zatrudnia wielu mieszkańców poszkodowanych miejscowości.

3. Skutki społeczne
– Ewakuacje: W powiecie kłodzkim ewakuowano ponad 1600 osób z miast takich jak Kłodzko, Lądek-Zdrój, Stronie Śląskie, Bystrzyca Kłodzka oraz wsi (m.in. Międzygórze, Krosnowice, Żelazno). W Kłodzku mieszkańcy byli ratowani łodziami z zalanych budynków.
– Ofiary śmiertelne: W Polsce odnotowano kilka ofiar powodzi, w tym mężczyznę w Krosnowicach i 42-latka w Bielsku-Białej. W całej Europie Środkowej zginęły 24 osoby.
– Tragedie osobiste: Mieszkańcy stracili dobytek życia, domy i poczucie bezpieczeństwa. W Stroniu Śląskim fala powodziowa po przerwaniu tamy na rzece Morawka zniszczyła posterunek policji. W Gołogłowach woda porwała samochód z rodziną, którą udało się uratować.
– Brak odszkodowań: Do listopada 2024 roku w Kłodzku nie wypłacono ani jednego odszkodowania na odbudowę domów, co pogłębiło frustrację mieszkańców.

4. Skutki środowiskowe
– Zanieczyszczenie wód: Wody powodziowe skaziły ujęcia wody pitnej, a zamknięcie oczyszczalni ścieków zwiększyło ryzyko zanieczyszczenia środowiska.
– Erozja i osuwiska: Intensywne opady (do 450 mm w cztery dni) spowodowały erozję gleby i osuwiska, szczególnie w Górach Złotych, Masywie Śnieżnika i Górach Bialskich.
– Wpływ zmian klimatu: Naukowcy wskazują, że zmiana klimatu zwiększyła intensywność opadów o ok. 20% w porównaniu do końca XX wieku, co przyczyniło się do skali powodzi.

5. Reakcje i działania naprawcze
– Pomoc rządowa: Rząd polski przeznaczył ponad 4 mld zł na odbudowę, w tym 2 mld zł na pomoc rodzinom i remonty domów. Uruchomiono programy wsparcia dla rolników i odbudowy infrastruktury.
– Unia Europejska: Polska ubiega się o środki z unijnego mechanizmu pomocowego. Przewodnicząca KE Ursula von der Leyen obiecała 10 mld euro na usuwanie skutków powodzi w Europie Środkowej.
– Działania prewencyjne: Powstał „Program redukcji ryzyka powodziowego w zlewni Nysy Kłodzkiej”, który ma być konsultowany od marca 2025 roku. Planuje się budowę nowych zapór i polderów, choć wcześniejsze projekty blokowali mieszkańcy i politycy.
– Solidarność społeczna: Organizowano zbiórki dla powodzian, a służby (strażacy, wojsko, policja) pracowały nad usuwaniem skutków i ewakuacją. Wykorzystano m.in. łączność satelitarną Starlink i drony do dokumentacji zniszczeń.

6. Przyczyny i wnioski
– Ekstremalne opady: W regionie spadło miejscami 300 mm deszczu w jeden dzień, a w Jesionikach 450 mm w cztery dni. Stan wody na Nysie Kłodzkiej w Kłodzku osiągnął 798 cm, przekraczając rekord z 1997 roku (655 cm).
– Ukształtowanie terenu: Kotlina Kłodzka, otoczona górami, sprzyja powodziom z powodu gęstej sieci rzecznej i przewężenia Nysy Kłodzkiej w Przełomie Bardzkim.
– Braki w zarządzaniu kryzysowym: Zbyt późne alarmy, niewystarczające zbiorniki retencyjne i brak wdrożenia map zagrożeń powodziowych przez samorządy zwiększyły straty.
– Zabudowa terenów zalewowych: Budynki na obszarach zagrożonych powodzią były bardziej narażone na zniszczenia. Eksperci wzywają do zakazu zabudowy w takich strefach i renaturyzacji rzek.

Podsumowanie
Powódź na Ziemi Kłodzkiej w 2024 roku była tragedią o ogromnej skali, porównywalną z powodzią z 1997 roku. Zniszczenia infrastruktury, straty gospodarcze i ludzkie dramaty ujawniły potrzebę lepszego zarządzania ryzykiem powodziowym, uwzględnienia zmian klimatycznych i ochrony naturalnych terenów zalewowych. Choć pomoc rządowa i międzynarodowa jest w toku, odbudowa potrwa lata, a mieszkańcy wciąż zmagają się z traumą i brakiem pełnego wsparcia finansowego.

Radio Gromnik to niezależne radio internetowe, które z powodzeniem działa w powiecie strzelińskim i ząbkowickim.
Naszą misją jest dostarczanie słuchaczom najświeższych informacji oraz ciekawych audycji, które przybliżają życie lokalnej społeczności. Współpracujemy z wieloma artystami, pasjonatami i osobami, które mają ciekawe historie do opowiedzenia. Dzięki temu nasza oferta jest różnorodna i interesująca dla każdego. Pobierz darmową aplikację Patronite Audio lub Radio Expert na Google Play i App Store. Jesteśmy dostępni na stronie Radio Garden. Radio Garden to internetowa aplikacja, która pozwoli wam sprawdzić czego słucha się na świecie. Dzięki niej możecie posłuchać lokalnych rozgłośni z przeróżnych stron świata – do wyboru do koloru. Wkrótce będziemy obecni na portalu https://onlineradio.pl
◦