Radio Gromnik / Newsy / Historia / Legenda o Strzelcu w Strzelinie

Legenda o Strzelcu w Strzelinie

9 czerwca, 2025
Piotr Moc

To na pewno nie będzie pechowy dzień, bo trzynastego w piątek w naszym mieście odbędzie się niezwykłe wydarzenie artystyczne.” – zapewniają organizatorzy wydarzenia 

Serdecznie zapraszamy do strzelińskiego rynku na wyjątkowe wydarzenie – uliczny spektakl teatralny „Legenda o Strzelcu”, w wykonaniu aktorów Wrocławskiego Teatru Formy oraz Ziębickiej Grupy Teatralnej. Autorem scenariusza i reżyserem tego niezwykłego widowiska jest Józef Markocki, a wydarzenie jest współfinansowane ze środków Powiatu Strzelińskiego.

Rynek w Strzelinie (przy ratuszu).

Piątek, 13 czerwca 2025. Godzina 17:00

Wstęp wolny. Gorąco polecamy!

Powiat Strzeliński
Sylwia Korczyńska – Radna Powiatu Strzelińskiego
Dorota Pawnuk Burmistrz Miasta i Gminy Strzelin
Gmina Strzelin

Legenda o Strzelcu ze Strzelina, związana z powstaniem nazwy miasta, opowiada o wydarzeniu z czasów średniowiecza, gdy Strzelin był niewielką osadą. Według jednej z popularniejszych wersji, książę Bolko I Świdnicki, zwany Surowym, wraz ze swoją żoną, księżną Beatrycze, postanowili wybrać miejsce pod budowę ratusza – centralnego punktu przyszłego miasta. Beatrycze, zainspirowana duchem przygody, zaproponowała nietypowy sposób: wypuściła strzałę z łuku ze Wzgórza Parkowego, obiecując, że ratusz powstanie tam, gdzie strzała wyląduje. Strzała przeleciała ponad 500 metrów i wbiła się w ziemię na polu wśród domów. Mieszkańcy uznali to za znak, a w tym miejscu wzniesiono ratusz, który stał się symbolem Strzelina. W 1292 roku Bolko I nadał osadzie prawa miejskie, co ugruntowało tę historię jako fundament lokalnej tradycji.

Inna wersja legendy, rozbudowana przez Tomasza Duszyńskiego, wprowadza postać dziewczynki o imieniu Anna, zwanej Strzałką. Anna, córka kupca, była energiczną i odważną dziewczyną, która wolała łucznictwo od tradycyjnych zajęć. Mieszkała w Strzelinie, którego nazwa pochodzi od słowiańskiego słowa „streła” (strzała), a osada słynęła z produkcji łuków i umiejętności łuczniczych jej mieszkańców. Legenda ta podkreśla związek Strzelina z łucznictwem, a strzała pozostaje ważnym symbolem miasta.

Warto jednak zauważyć, że historycy wskazują na pewne nieścisłości w opowieści – odległość między Wzgórzem Parkowym a rynkiem w Strzelinie (ponad 500 metrów) przekracza zasięg średniowiecznych łuków, który wynosił zwykle 150–200 metrów. Mimo to legenda jest cenionym elementem lokalnego folkloru, podkreślającym tradycję łuczniczą i pochodzenie nazwy miasta.

Bolko I Surowy (ur. między 1252 a 1256, zm. 9 listopada 1301) był księciem jaworsko-świdnickim, lwóweckim i jednym z ważniejszych władców Śląska w okresie rozbicia dzielnicowego Polski. Pochodził z dynastii Piastów, będąc synem księcia legnickiego Bolesława II Rogatki i Jadwigi Anhalt. Jego przydomek „Surowy” odnosi się do rygorystycznego stylu rządzenia, dbałości o prawo i porządek, a także skuteczności w umacnianiu swojej władzy.

Życie i rządy:

1. Młodość i początki władzy: Bolko I dorastał w trudnym okresie walk wewnętrznych na Śląsku. Po śmierci ojca w 1278 roku odziedziczył księstwo lwóweckie, a później, w wyniku podziałów, także Jawor. W 1281 roku przejął Świdnicę, tworząc księstwo jaworsko-świdnickie, które stało się jego główną domeną.

2. Polityka i umacnianie władzy: Bolko I był energicznym i ambitnym władcą. Skupił się na rozwoju gospodarczym swoich ziem, wspierając lokacje miast na prawie niemieckim (m.in. Strzelin w 1292 roku, Świdnica, Lwówek). Wzmacniał obronność księstwa, budując zamki i mury miejskie, np. w Świdnicy i Jaworze. Był też aktywny w dyplomacji, balansując między Królestwem Czech, Polską a Marchią Brandenburską.

3. Stosunki z Czechami: Bolko I przez większość życia unikał zależności lennej od Czech, co było nietypowe wśród śląskich Piastów. Dopiero w 1290 roku, pod naciskiem króla Czech Wacława II, złożył hołd lenny, ale zachował znaczną autonomię. Jego polityka była pragmatyczna – dbał o interesy księstwa, unikając większych konfliktów.

4. Rządy surowe, ale sprawiedliwe: Bolko I słynął z bezkompromisowego podejścia do przestępców i buntowników. Wprowadzał surowe kary, ale jednocześnie cieszył się szacunkiem poddanych za sprawiedliwość i ochronę słabszych. Wspierał Kościół, fundując klasztory i kościoły, np. kościół św. Stanisława i Wacława w Świdnicy.

5. Małżeństwo i rodzina: Około 1284 roku poślubił Beatrycze Brandenburską, córkę margrabiego Ottona V. Małżeństwo to miało znaczenie polityczne, wzmacniając sojusze z Marchią Brandenburską. Z Beatrycze miał kilkoro dzieci, w tym przyszłych książąt: Bernarda Świdnickiego i Henryka I Jaworskiego. Po śmierci Beatrycze w 1295 roku Bolko nie ożenił się ponownie.

Legenda o Strzelinie:
Jak wspomniano wcześniej, Bolko I jest bohaterem legendy o powstaniu Strzelina, gdzie jego żona Beatrycze miała wystrzelić strzałę, wyznaczając miejsce pod ratusz. Choć opowieść ma charakter symboliczny, podkreśla rolę Bolka w nadawaniu praw miejskich Strzelinowi w 1292 roku, co było częścią jego szerszej polityki urbanizacyjnej.

Śmierć i dziedzictwo:
Bolko I zmarł 9 listopada 1301 roku, prawdopodobnie w Świdnicy. Został pochowany w klasztorze cystersów w Krzeszowie, który sam ufundował. Jego księstwo zostało podzielone między synów, a linia jaworsko-świdnicka przetrwała jako jedna z ostatnich niezależnych linii Piastów śląskich. Bolko I jest pamiętany jako władca, który znacząco przyczynił się do rozwoju Śląska, jego gospodarki i kultury. Jego rządy to okres stabilizacji i rozkwitu księstwa, a legenda o Strzelinie dodatkowo utrwaliła jego postać w lokalnej tradycji.

Ciekawostki:
– Bolko I był jednym z nielicznych Piastów śląskich, którzy aktywnie opierali się wpływom czeskim, co czyniło go symbolem lokalnej niezależności.
– Jego fundacje, jak klasztor w Krzeszowie, do dziś są ważnymi zabytkami Śląska.
– W Świdnicy, będącej stolicą jego księstwa, zachowały się mury obronne i katedra, które świadczą o znaczeniu miasta za jego czasów.

Radio Gromnik to niezależne radio internetowe, które z powodzeniem działa w powiecie strzelińskim i ząbkowickim.
Naszą misją jest dostarczanie słuchaczom najświeższych informacji oraz ciekawych audycji, które przybliżają życie lokalnej społeczności. Współpracujemy z wieloma artystami, pasjonatami i osobami, które mają ciekawe historie do opowiedzenia. Dzięki temu nasza oferta jest różnorodna i interesująca dla każdego. Pobierz darmową aplikację Patronite Audio lub Radio Expert na Google Play i App Store. Jesteśmy dostępni na stronie Radio Garden. Radio Garden to internetowa aplikacja, która pozwoli wam sprawdzić czego słucha się na świecie. Dzięki niej możecie posłuchać lokalnych rozgłośni z przeróżnych stron świata – do wyboru do koloru. Jesteśmy już obecni na www.onlineradio.pl/gromnik/

Radio Gromnik jest medialnym patronem dla: Strzelinianki,  Kwarcytu Jeglowa, Hałas Team i STS Extreme Grom-Bike Intrawer Team!
Chcesz aby Wasz klub był objęty radiowym patronatem?
Napisz na messengerze lub wyślij email: [email protected]

Zaufali nam: Eko Okna S.A, Sinclair, WIT CNC, Tony, Gmina Ziębice, Restauracja Ratuszowa, Pizzeria Grotta del Gusto, Dom Mody Vanessa, Strzelinianka, Siedlisko Egniu, Elektro Partner, Mundi Podróże, Gmina Strzelin, Dom Krawca, Fundacja Atena, Gmina Ząbkowice Śląskie, STS Extreme Grom Bike Intrawer, Drogeria H2O.

Dziękujemy 🫡🙏💐‼️

Radio Gromnik | Moc lokalnych wieści