Radio Gromnik / Newsy / Historia / Bardo: Projekt Ziemia Kłodzka

Bardo: Projekt Ziemia Kłodzka

23 lutego, 2025
Piotr Moc

Szukasz pomysłu na mały City Break? Odkryj Bardo – malowniczą perełkę Dolnego Śląska!

Ruszamy w podróż do Bardo – Miasto Cudów.

Dlaczego warto odwiedzić to urokliwe miasteczko? Spacer wąskimi uliczkami pełnymi historii, niesamowite widoki z Obrywu Skalnego, spływ pontonowy przełomem Nysy Kłodzkiej czy chwila wytchnienia wśród zabytków – to tylko część atrakcji, które czekają na Ciebie w Bardzie!

Zobacz, jak możesz spędzić tu niezapomniany weekend i przekonaj się, że czasem wystarczy krótki wypad, by naładować baterie

Subskrybuj kanał i ruszaj z nami na kolejne przygody!

Autorzy:
Maciej Chorzępa | Creative Content
Piotrek Szewczyk | PS studio
Michał Dmitrowsky Dmitrowicz
Janusz Górka

Bardo, nazywane „Miastem Cudów”, to niewielkie, malownicze miasteczko położone na Dolnym Śląsku, w Górach Bardzkich, nad przełomem Nysy Kłodzkiej. Jego historia sięga czasów średniowiecza, a bogate dzieje pełne są wydarzeń, które ukształtowały jego wyjątkowy charakter – od grodu obronnego po ważny ośrodek pielgrzymkowy i turystyczny. Oto zarys historii Barda, który wyjaśnia, dlaczego zyskało ono miano „Miasta Cudów”.

### Początki i średniowiecze
Pierwsza wzmianka o Bardzie pochodzi z 1096 roku, z kroniki czeskiego dziejopisa Kosmasa, który wspomina o zniszczeniu grodu Brido przez księcia Brzetysława II. Nazwa „Bardo” wywodzi się od prasłowiańskiego słowa oznaczającego „wzgórze”, co dobrze oddaje położenie miejscowości wśród gór. Początkowo Bardo było polskim grodem granicznym na Śląsku, pełniąc funkcję obronną w X i XI wieku. W 1155 roku dokumenty potwierdzają istnienie tu kasztelanii, a polskość tych ziem podkreślają imiona miejscowych kasztelanów, takich jak Sobiesław czy Dzierżko-Peregryn.

W 1210 roku biskup Wawrzyniec przekazał tutejszy kościół kanonikom regularnym z Kamieńca, a już około 1200 roku zaczął się rozwijać kult maryjny, związany z cudowną figurką Matki Boskiej. Ta romańska, drewniana rzeźba, uznawana za najstarszą na Dolnym Śląsku, stała się symbolem Barda i fundamentem jego sławy jako miejsca cudów. Według legendy, w 1400 roku Matka Boża objawiła się na Bardziej Górze, co zapoczątkowało pielgrzymki i umocniło religijne znaczenie miasta.

W 1301 roku Bardo zostało zakupione przez cystersów z Kamieńca Ząbkowickiego, którzy przez kolejne pięć wieków (aż do 1810 roku) mieli ogromny wpływ na rozwój miejscowości. W 1322 roku miejscowość otrzymała prawa miejskie w ramach księstwa świdnickiego, a później znalazła się w granicach księstwa ziębickiego i czeskiego lenna, przyjmując niemiecką nazwę „Wartha”.

### Czasy nowożytne i cuda
Okres średniowiecza i późniejsze wieki przyniosły Bardu zarówno rozkwit, jak i trudności. W XV wieku, podczas wojen husyckich, miasto spłonęło, a w 1598 roku przeżyło dramatyczne osuwisko skalne – Obryw Bardzki. Woda Nysy Kłodzkiej została zablokowana, grożąc zatopieniem miasta, ale według podania, dzięki modlitwom mieszkańców i interwencji Matki Boskiej, rzeka wydrążyła nowe koryto, co uznano za cud.

W 1606 roku uroczyście wprowadzono cudowną figurkę Matki Boskiej do kościoła w Bardzie, co zapoczątkowało rozkwit kultu maryjnego. Pielgrzymi z całego Śląska i Czech przybywali, by modlić się przed rzeźbą, która miała przyczyniać się do licznych uzdrowień i łask – w XVII wieku odnotowano ich ponad 1300. W latach 1617–1619 wybudowano Kaplicę Górską na Górze Kalwarii, która stała się kolejnym celem pielgrzymek.

W XVIII wieku, podczas wojen śląskich między Prusami a Austrią, Bardo wielokrotnie przechodziło z rąk do rąk. W 1774 roku odwiedził je król Fryderyk II, obiecując cystersom fundusze na organy do kościoła. Jednak pod panowaniem pruskim ruch pielgrzymkowy osłabł, a w czasach napoleońskich (1807) miasto ucierpiało od francuskich wojsk pod wodzą Hieronima Bonapartego, którzy splądrowali klasztor.

### XIX i XX wiek
Po wojnach napoleońskich Bardo weszło w okres spokoju. W 1812 roku klasztor cystersów kupiła królowa Holandii Fryderyka Luiza Wilhelmina, a kościół stał się parafialnym. W XIX wieku miejscowość zyskała na znaczeniu dzięki drodze łączącej Polskę z uzdrowiskami Ziemi Kłodzkiej – w 1826 roku przejeżdżał tędy młody Fryderyk Chopin. W 1875 roku otwarto linię kolejową Wrocław–Kłodzko, ułatwiając dostęp pielgrzymom i podróżnym.

W 1945 roku, po II wojnie światowej, Bardo znalazło się w granicach Polski, a niemiecka ludność została wysiedlona. Początkowo utraciło prawa miejskie z powodu niewielkich rozmiarów, ale odzyskało je w 1969 roku. W 1966 roku figurka Matki Boskiej Bardzkiej została uroczyście ukoronowana, co potwierdziło jej znaczenie w polskim katolicyzmie.

### Współczesność i „Miasto Cudów”
Dziś Bardo to niewielkie miasteczko (niespełna 2500 mieszkańców), które łączy historię z turystyką i duchowością. Przydomek „Miasto Cudów” zawdzięcza przede wszystkim cudownej figurce i związanym z nią wydarzeniom, ale także pięknu przyrody – Przełomowi Bardzkiemu, Górom Bardzkim i punktom widokowym, jak Obryw Skalny. Bazylika Nawiedzenia NMP, z bogatym barokowym wnętrzem i arcydziełami Michała Willmanna, pozostaje sercem miasta. Tradycja piernikarska, sięgająca XV wieku, dodaje mu lokalnego kolorytu.

Bardo przyciąga zarówno pielgrzymów, jak i turystów szukających ciszy, historii i aktywnego wypoczynku – od spływów pontonowych po szlaki rowerowe. W 2023 roku uznano je za jeden z „Cudów Polski” w plebiscycie „National Geographic Traveler”, co potwierdza jego wyjątkowość. Historia Barda to opowieść o wierze, wytrwałości i pięknie, które przetrwały wieki.

Radio Gromnik to niezależne radio internetowe, które z powodzeniem działa w powiecie strzelińskim i ząbkowickim.
Naszą misją jest dostarczanie słuchaczom najświeższych informacji oraz ciekawych audycji, które przybliżają życie lokalnej społeczności. Współpracujemy z wieloma artystami, pasjonatami i osobami, które mają ciekawe historie do opowiedzenia. Dzięki temu nasza oferta jest różnorodna i interesująca dla każdego. Pobierz darmową aplikację Patronite Audio lub Radio Expert na Google Play i App Store. Jesteśmy dostępni na stronie Radio Garden. Radio Garden to internetowa aplikacja, która pozwoli wam sprawdzić czego słucha się na świecie. Dzięki niej możecie posłuchać lokalnych rozgłośni z przeróżnych stron świata – do wyboru do koloru.

Radio Gromnik | Moc lokalnych wieści